شار نوری یا لومن چیست؟
شار نوری به مقدار نوری اشاره دارد که توسط یک منبع نوری، مانند لامپ یا دیود LED، به محیط اطراف آن منبع منتشر میشود. واحد شار نوری لومن (Lumen) است و نشان دهنده توان نوری قابل رویت توسط چشم انسان است. بنابراین، هر چه شار نوری بیشتر باشد، میزان نور منتشر شده توسط یک منبع نوری بیشتر است.
شار نوری یعنی چه؟
“شار نوری” به معنای جریان فوتونها در یک وسط، همانند جریان ذرات باردار در یک ماده است. این مفهوم در علوم پایه مثل فیزیک کوانتومی و نورپردازی به کار میرود. به طور خاص، شار نوری معمولاً به صورت توان نوری (با واحد وات) در یک واحد سطح (مثلاً متر مربع) اندازهگیری میشود. این مقدار با توجه به خواص منابع نوری و محیطهایی که این نور از آنها عبور میکند، متفاوت است.
لومن چیست؟
لومن (Lumen) واحد اندازهگیری شدت نور است که توسط چشم انسان دریافت میشود. به عبارت دیگر، لومن نشان دهنده مقدار نوری است که توسط چشم انسان دریافت میشود و با توجه به اینکه چگونه نور منتشر میشود، میتواند مفید باشد. برای مثال، یک لامپ LED با شدت 500 لومن، بیشترین شدت نوری که توسط چشم انسان قابل دریافت است را تولید میکند. با افزایش شدت نور، تعداد لومنها نیز افزایش مییابد.
تاثیر زاویه بر تابش نور
زاویه تابش نور بر تابش آن تأثیر مستقیم دارد. هنگامی که یک شعاع نور به سطحی عمودی تابیده شود، تمام انرژی فوتونهای آن، مستقیماً به سطح منتقل میشود و باعث تولید شدت نور قوی در سطح میشود. با افزایش زاویه تابش، انرژی فوتونها از سطح کم میشود و بخشی از انرژی آنها به صورت پراکنده جذب و منتقل میشود. همچنین، زاویه تابش نور نیز میتواند تأثیر مستقیمی بر شدت نور داشته باشد؛ زیرا در برخی مواد، شعاعهای نور در زوایای خاصی تابیده شده، به صورت قابل ملاحظهای جذب میشوند و تأثیر بر روی شدت نور را دارند.
واحد اندازه گیری شار نوری
اندازه گیری شار نوری به معنای اندازه گیری توان یا شدت نور است که در یک فضا وجود دارد. برای این کار میتوان از دستگاههایی مانند فتومتر، رادیومتر، پیرامتر، سپتومتر یا اسپکتروفتومتر استفاده کرد. این دستگاهها با استفاده از پرتوهای الکترومغناطیسی (مانند نور) یا پرتوهای پرتوزا (مانند پرتوهای لیزر)، شدت نور را اندازه گیری میکنند. به طور معمول، واحد اندازه گیری شار نوری وات یا لومن است.
حفظ لومن چیست؟
حفظ لومن (Lumen Maintenance) به معنای حفظ شدت نور یک منبع روشنایی در طول عمر آن است. این مفهوم به تحلیل پایداری شدت نور در دوره زمانی طولانی و در شرایط مختلف نورپردازی مربوط میشود. به عبارت دیگر، حفظ لومن به معنای حفظ سطح روشنایی یک منبع روشنایی با گذر زمان است.
افت شدت نور در طول عمر یک منبع روشنایی ممکن است بسته به نوع منبع روشنایی، شرایط کاری، دمای محیط و عوامل دیگر متفاوت باشد. برای پایداری در برابر افت شدت نور، منابع روشنایی با عمر طولانی و اثربخشی بالا مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، استفاده از فناوریهای نوین در منابع روشنایی مانند LED و OLED میتواند به حفظ لومن کمک کند.
شار نوری انواع لامپ
شار نوری (Luminous Flux) به معنای توان روشنایی تولید شده توسط یک منبع نوری است و بر حسب وات یا لومن اندازه گیری میشود. انواع مختلفی از لامپها و منابع نوری در بازار موجود هستند که هر کدام دارای شار نوری و ویژگیهای خاص خود هستند. برخی از انواع لامپهای معمول عبارتند از:
- لامپ فلورسنت: این نوع لامپ با استفاده از یک لوله فلورسنت به عنوان سیستم روشنایی، شار نوری زیادی را با هزینه کمتر از لامپهای قدیمی تولید میکند.
- لامپ LED: این نوع لامپ با استفاده از دیودهای الکترولومینسانس (LED) به عنوان سیستم روشنایی، شار نوری بالا و مصرف انرژی پایینی دارد.
- لامپ هالوژن: این نوع لامپ با استفاده از یک فلز هالوژن به عنوان سیستم روشنایی، شار نوری بالا و عمر کوتاهتری نسبت به لامپهای LED دارد.
- لامپ های ضد جوش: این نوع لامپها برای استفاده در شرایط سخت و زیاد قابلیت تحمل بیشتری دارند و میتوانند شار نوری مناسبی را با مصرف انرژی کمتری تولید کنند.
هر یک از این لامپها با توجه به نوع و کاربری مورد نظر و با توجه به میزان شار نوری مورد نیاز، مناسب برای استفاده در محیطهای مختلفی هستند. برای دستیابی به مفاهیم و عنواوین بیشتر در رابطه با مفهوم روشنایی از سایت شرکت دلتا دیدن فرمایید.